Skip to main content

Pastrengo


Quando: 25 Otóbre 2023

PASTRENGO

Popolassión: 3.092 Altessa: 192 metri sóra el livèl del mar Superfice: 9,00 chilometri quadri Comùni confinanti: Cavaión Veronese, Sant'Ambroso de Valpolesèla, Bussolengo, Pescantina, Castèlnóo, Lasise, Bardolìn.

Comùn posissionà a 17 chilometri in diressión nord-ovest da Verona a quasi dosento metri d'altessa ne l'anfiteatro morenico del Garda. L'òmo l'è presente fin da la preistoria nel teritorio de Pastrengo come i pól dimostràr i reperti vegnù a la luçe ('na lama e un cortèl) in località Castèl, 'ndóe anticamente dovarìa essarghe stà un castèlier. Grassie a la so posissión strategica tra l'Àdese e 'l Lago de Garda a l'incroso de le strade par Verona, Mantoa e Trento, Pastrengo nel corso dei secoli l'è stà sempre tegnù in considerassion, sicuramente dai romani ma in modo particolàr ànca dai Longobardi che in Località Campara i g'avéa costruì parfin un posto de contról 'isto l'importansa comerciàl conquistà nei ani. Sicuramente el toponimo che finisse in -engo ne fa pensàr che i Longobardi i g'àbia fondà el paese atuàl che a l'epoca l'éra un "Arimannia" comunità de òmeni lìbari, mentre a partir dal X secolo Pastrengo vien inserì ne l'organisassión aministrativa de la Giudicaria Gardense. In un documento del 1010 par la prima 'òlta vien parlà del castèl de Pastrengo de epoca longobarda deventà col tempo çentro aministrativo del feudo contrólà da l' Abassìa de San Zén mentre in altri documenti del XIII el risulta mèso sassinà e nel XIV secolo 'bandonà.

pastrengoOltre a Pastrengo ànca Pioessàn restà autonòmo fin a l'epoca napoleonica, faséa parte nel IX-X secolo de la Giudicaria Gardense, nel XII secolo del Comitato de Verona e nel 1184 del Comùn de Verona. In epoca venessiana Pastrengo l'éra stà inserì nel Vicariato de Incafi mentre Pioessàn in quél de Lasise. Dopo el periodo de la Serenissima 'ndóe Pastrengo l'è riussì a mantegnér la so importansa strategico-militàr, nel 1799 l'è s-ciopà 'na furiosa batàja tra austriaçi e francesi finìa con la sconfita de i soldà de Napoleón. El paese l'è conossù in Italia soratuto par un fato sucesso el 30 april 1848 durante le guere de indipendensa tra i soldà piemontesi e i austriaçi; re Carlo Alberto el s'éra catà spiassà davanti a un mucio de soldà austriaçi durante l'avansada dei so soldà, ma tri squadroni de carabinieri a cavàl comandà dal magior Negri de San Front i s'à lancià in 'na furibonda e vitoriosa "carica" contro el nemigo in mèso a le trincee austriache conquistando el paese e salvando la vita de sovràn (ghe ci dise anca che l'è 'na fòla e che i fati i è difarenti); el 17 majo 1925 l'è stà inaugurà dal Duca de Bergamo un monumento del scultur Romeo Rota par ricordàr i "Caduti de Pastrengo". Ogni ani el 30 de april se celebra 'sto fato storico con la rievocassión de la famosa "carica" dei carabinieri a cavàl. Tra le cése da segnalàr la parochiàl de la Santa Croçe costruì tra el 1711 e 'l 1757, con altàr maiòr con magnifico tabernacolo e tele del Lorenzi come "S.Elena che adora la Croce".

Altra parochiàl l'è quéla de Pioessàn dedicà a Santa Caterina consacrà nel 1896, la conserva tòchi de la vècia césa come l'abside, el campanìl romanico e 'na pala de Antonio Corte del secolo XVIII con rafigurà Maria e le sante 'Polonia, Lussia e Caterina. Da segnalàr ànca la ceséta del '300 dedicà a San Zén con afreschi del '400 posissionà arènte al paese mentre el Santuario de Santa Maria el se cata a Pol e l'è stà costruì nel 1623. Tra i palassi da segnalàr la vila "Castèl" sóra a Pioessan; la Corte Campara del '600; Casa Segattini a Pastrengo 'ndóe secondo tradissión l'à sponsà re Carlo Alberto; le case Ronzetti de Pioessàn Vecia con dò capele del '700 'ndóe se pól 'édar 'na interessante "Vergine in tron con Butìn", scolpida in legno. In una de le do contrà durante la guera contro i austriaçi, i generai francesi Massena, Moreau e Napoleón, i g'avéa l'abitudine de tacàr i so cavài a 'na grossa vigna, che par un fraco de ani la vegnéa mostrà ai visitatori come la vigna de Napoleón.

Arènte a la césa de San Zén, de propietà par lóngo tenpo del'Abassìa de San Zén de Verona, ghe 'na tòr dita "El colombaron", 'na 'òlta usà come colombara. De l'800 gh'è restà forte Nugent, forte Degenfeld a Pioessan, forte Benedeck sul monte Bolaga e forte Leopold. In mèso ai forti podémo scoèrzar el telegrafo otico a forma esagonàl un tempo colegà con Castèlvècio a Verona e col Monte Baldo.