Carneal, gnochi in poesia e galani da magnar

Carneal, gnóchi in poesia e galàni da magnàr

No l'è façile sganassàr o far carneàl quando le róbe le va mal, ma par un póco podì no pensàrghe. La Rena Domìla, in questi ani la g'a portà ne le case dei veronesi cultura e alegrìa, sensa descórar de rògne. Cossita Ve portémo ne la tradissión veronese co' la poesia del grande Berto Barbarani "La Cabala del Gnoco" e le riçéte de cusina del grande Giorgio Gioco par magnàrve galàni e gnóchi. No Ve rèsta che lésar ben, crompàr dal botegàr o anca su internet par ci no pol móvarse, tuto quél che pól servìr par "manipolàr el pastón" e sentàrVe a tòla. E ti laóra gratacasóla...... (La Redassión 19.02.2023)

GNOCHI DE PATATA

gnochi
Cosa ghe vol:
- 1 kg de patate a pasta farinosa,
- 300g de farina,
- 1 ovo intiero,
- sal q.b.

Come far:
Dopo aver lavà ben le patate, bisogna cósarle in aqua e con un pirón verificàr se le s'a còto bén. Se cava via la scorsa, passarle al tamiso e impastarle con la farina, ovo e sal. Laoràr ben l'impasto fin che'l deventa molesìn (convién butàr un póca de farina su la tòla de laorassión parchè se no se ris-cia che la pasta la se taca). 'Desso, se fa i bìgoli de pasta alti un deolón, se i taja lónghi tri schei, e con un veloce movimento dela man se i fa rugolàr su la gratacasóla, dal'alto in basso strucàndo un póco. Quest' ultima laorassión serve a far tacar mèjo el sugo al gnoco. Versar i gnochéti in una pignata con l'aqua che bóie e se i pésca con un scolin 'pena i vien de sóra. Consàr a piasér, botiér desfà e formaio parmigian, sugo e formaio parmigian, gorgonsola fuso, pastissada de caval par i Veronesi D.O.C.

GALÀNI (SÓSSOLE)

galani
Cosa ghe vol:
- çinquesento gr. de farina,
- tri ovi, 1/2 bicér de soave,
- 60 gr. de botiér,
- 120gr. de sùcaro,
- 'na scorsa gratà de du narànse e un limon,
- 'na bustina de vanìlia, sùcaro a vél,
- oio de semi pàr frìsar, un pìssego de sàl.

Come far:
Métar la farina a fontana, co' in in meso tuti i nostri ingredienti. Laoràr l'impasto e lassàrlo ponsàr par n'ora, ben coèrto. Ciapàr la méscola e spianàr fin al spessòr de un par milimetri; taiàr la sfoia a strìcole longhe 'na spana e larghe tri dièi con 'na ruèla, fasendoghe nel mèso du taiéti. Butarle nel'oio che bóie e binarli quando i g'a 'n color dorà. Lassàr soràr e portàr in tòla con sora el sùcaro a vél. in 'na terina, la farina coi ovi, late e sùcaro, e versàr al çentro el sàl con l'ua passa messa in precedensa a moio par un 1/4 d'ora, i pomi e la scorsa de limòn gratà. Malgamàr con un cuciàr de legno zóntando el lievito, 1/2 bicér de graspa e spetàr che la pasta la lievita (20 minuti). A 'sto ponto butàr l'impasto a scuciarade in 'na teja de oio de semi deventà de bojo, e quando le frìtole i è dorade tirarle via da la téia e butàrle sora un foio de carta; completàr el tuto con el sùcaro vanilià.

FRÌTOLE

fritole
Cosa ghe vol:
- 400 g. de farina, tri ovi, un bicér de late,
- sié cuciàri de sùcaro,
- 100g de sùcaro vanilià,
- 100g de uva passa,
- 20g de lievito de bira,
- 1/2 bicér de graspa,
- oio da frìsar q.b.,
- 2 pomi gratadi, 'na scorsa de limòn,
- un pìssego de sàl.

Come far:
Métar in 'na terina, la farina coi ovi, late e sùcaro, e versàr al çentro el sàl con l'ua passa messa in precedensa a moio par un 1/4 d'ora, i pomi e la scorsa de limòn gratà. Malgamàr con un cuciàr de legno zóntando el lievito, 1/2 bicér de graspa e spetàr che la pasta la lievita (20 minuti). A 'sto ponto butàr l'impasto a scuciarade in 'na teja de oio de semi deventà de bojo, e quando le frìtole i è dorade tirarle via da la téia e butàrle sora un foio de carta; completàr el tuto con el sùcaro vanilià.

LA CABALA DEL GNOCO
(BERTO BARBARANI)

Eco qua, mondo pitoco,
la gran cabala del gnoco!

Drita in mèso a la cusina,
co la càpola de gala,
me comare moscardina,
la se giusta la grembiala,

che bisogna celebrar
el gran Vendri gnocolar…!

Come capita el bon estro,
co 'na ociada da maestro
la marida a poco a poco,
la farina a la patata
e da forte inamorata,
la manipola el paston…

Che el marcia in bigoli,
longhi e sutili
ben tenerini,
come che va…

E ogni tanto ‘na bela infarinà…!

Fin, che via i rùgola,
tochi e tocheti,
oh che gnocheti,
che nassarà…!
E ogni tanto ‘na bela infarinà…

museo berto barbarani www.larenadomila.it

E ti lavora,
gratacasola,
daghe el miracolo
de la parola;
faghe i so brufoli
a fior de pansa,
che in esultansa
i ridarà…

E ogni tanto ‘na bela infarinà…!

Desteso in rango
su la tovaia,
sto fido popolo,
che mai no sbaia,

che a mesogiorno
sfida el canon;

sereno intrepido
chieto onfà l’oio,
che speta el boio
del caldieron..!

E ti lavora
gratacasola,
daghe el miracolo
de la parola…
grata el formaio,

sensa creansa,
che el se ghe intrufola,
dentro la pansa….

E ti destrìghete
butier balosso:
spiuma,desfrìsete,
sàlteghe adosso….
pronti, el risponde
rosso brusà:
Zzzz…zzzz- che el sìsola …

Gnochi, son qua!

firma barbarani www.larenadomila.it
a cura de www.larenadomila.it

GNOCHI E GNOCHETI
(Andrea Toffaletti)

Nó són un cógo e gnànca un artista,
ma fasso sculture drénto in cusìna,
co’ ’n parfumo nostràn, che te conquista,
remenàndo, óvi, patate e farìna.

Cossìta el pastón, l’è stà maltratado,
taiàdo in bìgoli, che i vién rugolà,
fati a tochéti, dal saór delicado,
méssi de spala, su ’na bèla taolà!

Ciapo roèrsa la me gratacasóla,
par farghe i brùfoli de sóra la pansa
a tuti i gnochéti, che l’àqua consóla.

E ’dèsso finisso, me fasso coràio,
el botiér l’è desfrìto! Su la pietànsa,
l’è sempre più bóna, con tanto formàio!


// Podarìa interessarte
Informassioni + La Rena Notissie, Speciali, Radio Scarpa + Spetàcoli & Teatro + Sagre + Marcà + Orari Messe + Fiere