LA RENA DOMILA - DAL 1999 EL SITO VERONESE DEI VERONESI IN VERONESE

In redassión i-è rivè de le segnalassioni sul stato de salute de la Riserva Naturàl Derocón del parco Regionàl de la Lessinia nel comùn de Erbéso a 1300mslm e cossìta sémo andé de persona a verificàr la situassión. Sul discorso del magnàr in malga, émo lassà pérdar par vérghe piassè tempo de valutàr la riserva. Fémo parò una premessa. Tuta 'sta zona de 54 ètari reçintà, l'è gestida dai volontari de Legambiente, quindi prima de criticàr bisón capìr 'sa l'è el volontariato e se uno el vol, no'l fa altro che darse da far. I schèi che pól rivàr da le istitussioni par robe de 'sto tipo no i-è mai 'bastànsa. Ma vegnémo al nostro "sóra-lógo". Par i buteléti no se paga par entràr par i altri i-è 3 euri a testa e podì giràr par i sentiéri segnàdi con una cartina in un par de ore. De bestie no ghe némo viste gnanca una, tegnéndo conto che nel parco gh'érimo solo noàntri ne la nèbia dopo la pióva a le 9 de la matina. Par ci camina par le montagne veronesi come noàntri e pésta 6000 km l'ano de terén, l'è stà una delusión, marmote, cervi, camosci e altre bestie se pol catarle nel resto de la Lessinia con piassè façilità. Sentieri in alcuni punti co' erba alta fin al zenócio, ma se pióve de spésso i volontari no i basta. Passa-màn in legno spacà o mancanti (da ani secondo alcuni), çerto che sistemarli co' sega, ciodi e martèl mentre gh'érimo noàntri, n'a cavà l'unica possibilità de védar le bestie. Toréta de legno, o mèio postassión par vardàr el parco, co' scalini spachè. Vèci gabióti par curàr i osèi, desmentegà dal Signór, in mèso a l'erba alta come anca altre caséte de legno de servissio. Pócia de le vache con rama drénto, magari se podéa tiràrla fóra. De fianco dei sentieri, àlbari spachè e rame lassà par téra da ani forsi dai tempi de la tompesta Vaia. Qua gh'è da dir, che secondo i èsperti, se te lassi le piante postà sul terén te pól creàr biodiversità, quésto l'è valido anca par l'érba alta che parò noàntri émo catà sul sentiér come dito in precedensa. Le atività co' le scóle i dise che i-è tante come anca i-eventi che se pól parteçipàr par védar anca da vissìn le bestie. Nel nostro caso, disémo che 3 euri par no védar gnénte pol farte giràr le bale, ma se pensémo che i pól servìr par contribuìr a salvàr 'sta Riserva in un lógo unico, i-è póchi, come una góssa nel mar. A la fin, no podémo darghe torto a nissuni, çérto l'è, che la Riserva l'è in riserva e bisón far de più par salvarla e soratuto tegnérla bén. (La Redassion 26.09.2022)