LA RENA DOMILA - DAL 1999 EL SITO VERONESE DEI VERONESI IN VERONESE

Dopo che l'è morto un butèl par colpa de un orso in Trentìn, el delegàto del WWF del Veneto el g'a proposto al presidente de la Región del Veneto de ospitàr la bestia co' i so picenini ne le nostre montagne, pitòsto che'l vegnà copà. In Lessinia i ghe n'a le bale piene dei lóvi e dei porchi sengiàri, figuremose se i ghe dà ospitalità a mama orsa co' le scarmàne! Ma come casso ghe fà a saltàr in mente una cosa de 'sto tipo? Ma ci g'a proposto 'sta roba vìvelo in montagna? Conósselo quanto l'è dura la vita ne le nostre montagne? Vorìa dir che ci ghe vive el dovarìa scapàr via parché no se sentirìa al sécuro. L'òmo ne la nostra Lessinia l'è riussì in 700 ani a darghe un çèrta armonia ai lóghi, dandoghe una forma no solo naturalistica, ma anca una fusión co' el spirito de ci g'a vissù fin 'desso. Se queste montagne le catémo cossìta nel terso milenio, l'è parché l'òmo l'è riussì a equilibràr la so presensa co' flora e fauna. Portàr un orso, vorìa dir rebaltàr tuto quél disegnà par secoli e i problemi no i sarìa solo par l'òmo ma anca par le altre bestie. Quindi, secondo noàntri l'unico problema de la zénte lessinica el deve èssar quél de salvaguardàr quél restà, sistemàr sentieri, strade, laste, marogne, giassàre, casàre, malghe e póce de le vache, sensa desmentegarse de taiàr l'èrba dei prè e cargàr montagna. A le bestie bisón darghe un lógo par vivàr al sicuro par lóre e soratuto par l'òmo. Quando el nùmaro de le bestie l'è fóra contròl, par l'òmo la se fa veramente dura. Prima de dir o far çèrte cose bisognarìa dimandarghe a ci ghe abita e valutàr co' lóri se l'òmo e l'orso i pol vìvar tacàdi uno a l'altro. (El Diretòr 23.04.2023)